Logo de case corenta anos da apertura do Dado Dadá Jazz Club, primeiro club de jazz de Galicia, a empresaria Carmen Eixo segue a reivindicar a maxia da música en vivo e unha identidade propia para o lecer nocturno do ensanche compostelán, ao igual que fixera Carlos Asorey ata o seu pasamento hai dez anos.
Muller sabia e sensíbel, Carmen Eixo evita sempre ser foco de atención e prefire outorgar aos demais os seus méritos, talvez porque ela, co corazón cheo de melodías compartidas, non precisa aplausos.
Noite tras noite, Carmen Eixo segue proporcionando felicidade a propios e estraños, improvisando esa banda sonora singular capaz de facer irrepetíbel cada noite compostelá.
Grazas a Carmen e ao Dado Dadá, na zona nova o ritmo está máis vivo ca nunca e o jazz continúa a facer historia.
SOCIEDADE
Cal é a melodía que che transporta máis atrás no tempo?
Cada vez que me ven a memoria Ansiedad, cantada por Nat King Cole, volvo moi atrás.
E cal é a primeira melodía que asocias ao Dado?
A Carlos gustáballe moito poñer a Frank Sinatra, e inda que probabelmente non sexa o que máis se escoitaba, é o que eu recordo con máis nitidez.
A apertura do Club en pleno ensanche compostelán en 1980 nos sitúa diante dunha cidade moi diferente á actual. Como era aquela cidade e como encaixou a apertura do local?
Aquela era unha cidade con moitas gañas de vivila rúa e con moita xente nova, pero naquel Santiago non se atopaban nin gran número de locais nocturnos nin espazos con oferta musical diferenciada. Foi nese Santiago no que naceu o Dado ofertando jazz, clásica e folk, uns estilos moi minoritarios que por mor da súa singularidade atraían clientela de todo tipo. Había quen nos visitaba porque se sentía identificado coa música, e tamén quen o facía porque era o local de moda.
E como eran Carmen Eixo e Carlos Asorey naquela época?
Carlos era moi novo naquel tempo. E aínda que el sempre era amábel, por mor da súa introversión non daba moita conversa até coller un chisco de confianza. A Carlos gustáballe moito a maxia e a música, e houbo moita xente que lle colleu aprecio pola súa personalidade diferente e leal. Moitos sentiron o seu falecemento e aínda hoxe seguen visitando o local e lémbrano con cariño… En canto a min, non sei que dicir. Quizais podería falar mellor de min a xente que me coñece.
«Aquela era unha cidade con moitas gañas de vivila rúa e con moita xente nova, pero naquel Santiago non se atopaban nin gran número de locais nocturnos nin espazos con oferta musical diferenciada. Foi nese Santiago no que naceu o Dado ofertando jazz, clásica e folk, uns estilos moi minoritarios que por mor da súa singularidade atraían clientela de todo tipo».
Ser pioneiros ten connotacións boas e menos boas. Selo do jazz en Galicia foi doado?
Para nós foi un factor positivo. De feito, ás jam session viñan músicos de toda Galicia e até de fóra da comunidade porque non había outro local no que se fixeran. Ademais, a novidade sempre resulta atractiva, até o punto de chegarmos a ter cinco camareiros traballando. Tamén fomos pioneiros na retransmisión en directo dos concertos, iso que agora se coñece como streaming, unha actividade que por mor de dificultades técnicas non puido manterse no tempo.
Co corenta aniversario chamando á porta, a túa análise da evolución do consumo da música en vivo e do ocio nocturno ten moito peso. Para Carmen Eixo, calquera tempo pasado foi mellor? Que queda daqueles inicios?
Agora hai máis oferta cultural, pois a exclusividade é parte do pasado. A competencia obrigounos a agudizar o enxeño, pero a entrada de outros actores tamén favoreceu a adquisición do costume do consumo da música en directo por parte de públicos novos. O ocio nocturno ten cambiado como cambiou a sociedade! Nos oitenta, ao non haber redes sociais, quedábase a unha hora nun local e a xente íase movendo polos mesmos sitios. Era a maneira que había de facer vida social, pero agora a vida social faise desde a casa. O que non creo que cambiara daquela a agora é o obxectivo: divertirse e pasar un rato agradábel, por iso nós sempre procuramos e procuraremos facer o que estea na nosa man para que así sexa. Un sorriso e amosar interese polos clientes non custa nada.
En tempos, a cabina e os vinilos ocupaban un espazo central do Dado. O boom do vinilo entre os consumidores de música gravada pode representar unha nova época dourada para clubs e locais nocturnos?
Penso que si. Que a xente valore máis o traballo que hai detrás da música, tanto da gravada como da que se fai en vivo, sempre é positivo. Que se merque música, dunha maneira ou da outra, axúdanos a continuar.
A listaxe de promesas e estrelas que teñen actuado no teu club é un tesouro para Compostela, pero para ti cales son eses artistas que, até o momento, teñen dado nome ás noites máis inesquecíbeis?
Non sei se debería dar nomes logo de 37 anos, porque vou esquecer moita xente. Tanto os músicos, como os magos, como os clientes habituais merecerían ser lembrados. No Dado temos pasado noites memorábeis con músicos como os que formaban Clunia Jazz, un dos primeiros tríos de jazz -senón o primeiro- de Galicia, e do que formaban parte Nani García, Baldo Martínez e Fernando Llorca. Tamén temos pasado moitas noites memorábeis e forxado estreitas amizades co pianista Abe Rábade, co saxofonista Pablo Sax, ou con magos como Anthony Blake -que estudou en Santiago-, co mago Antón ou con Tamariz, que aínda hoxe nos visita sempre que pode. Gustaríame salientar asemade a gravación do disco en directo de Pedro Iturralde, do que somos produtores, Etnofonías: peregrinaje musical a Compostela, do que moita xente aínda hoxe se lembra. Tamén foron inesquecíbeis as noites de presentación dos dous primeiros discos de Milladoiro.
Desde sempre, figuras de primeira liña e novos valores comparten escenario e aplausos no Dado. Como será este ano no que ás actuacións en vivo se refire?
Hai nomes que poidas anunciar ou o segredo é o mellor aliado das salas? Temos moitas propostas entre mans, pero poucas datas pechadas así que de momento é preferíbel manter o calendario en segredo. O que si podemos dicir é que contaremos con figuras recoñecidas do circuíto estatal. Os tempos cambiaron moito e hoxe, utilizamos as redes sociais para anunciar as actuacións. Para teren a información máis actualizada, os lectores poden seguirnos en Facebook (dadodada.jazzclub).
Cunha paixón tan grande como o Dado, que significa na túa traxectoria Lamas de Abade?
Durante moitos anos, Lamas de Abade permitiume manter contacto con diferentes xeracións de xente nova á que lle gardo moito aprecio, á quen ademais tamén lle gustaba visitar o Dado. Por outro lado, era un sustento económico que nos permitía arriscar un pouco máis no negocio da música. Dei clase no ciclo de próteses dentais até que os problemas de alerxias aos produtos utilizados me impediron continuar, pero aquel tamén era un oficio que me gustaba.
Que é mellor para mirar a vida con tenrura? Unhas lentes sen montura ou as de cu de botella de Juan Tamariz?
Para enfocar a vida non se precisan lentes. Para vela con tenrura o mellor é mirala co corazón. A maxia é consubstancial ao club.
Cal é ese truco que non pasa de moda e cal ese truco que a Carmen lle gustaría dominar?
As aparicións e as desaparicións non pasan de moda. E algo que a min me gustaría dominar para poder utilizalo na vida diaria.
día en que invitamos a actuar a Juan Tamariz, coincidindo coa súa participación nun congreso. O congreso cancelouse, pero el non nos dixo nada e veu actuar igual. Pasamos horas e horas de conversa e maxia. Xamais o esquecerei.
«Para enfocar a vida non se precisan lentes. Para vela con tenrura o mellor é mirala co corazón»
O Dado é unha declaración de amor en toda regra, pero para que locais con historia como o teu sigan a facer anos e sigan a construír cidade, que mimos necesitan?
Necesitamos apoio, sobre todo, dos clientes. Que valoren o esforzo que se fai á hora de tentar manter intacta a esencia dun local con tantos anos ás costas. É relativamente fácil poñer un local de moda baixando os prezos ou poñendo a música comercial do momento, pero nós preferimos ser selectivos nese aspecto, aínda que nos custe, para conservar o que o Dado quixo ser desde a súa orixe. Tamén é importante o apoio dos medios de comunicación, das administracións públicas e de patrocinadores privados que de cando en vez nos dan un empurrón. Teño que salientar, iso si, que a prensa se porta moi ben con nosoutros. Tamén quero destacar o apoio que estamos a recibir de 1906 para poder continuar programando música en directo.
E cal é a percepción que tes, como empresaria e como integrante do Pleno da Cámara de Comercio, do momento que vive o lecer no Ensanche compostelán en relación á zona monumental? Cara onde vai a noite?
A miña percepción do estado do lecer nocturno quizais non é a máis acertada porque é a hora que a min me toca traballar e non podo ver o que pasa noutros sitios. O que si que penso é que o ensanche está un pouco silenciado con respecto á zona monumental, polo menos no que ao turismo se refire. Non debería haber diferenzas, tendo en conta a escasa distancia que hai dunha punta á outra da cidade. Máis que representar competencia, unha maior oferta hostaleira no ensanche beneficiaríanos. Neste senso, a miña sensación é que a zona se está empezando a mover algo máis e que nestes últimos dous anos se está a apreciar unha interesante reapertura de locais de viños e petiscos, pero tamén que queda moito por facer.
E por último, que é máis doado? facer realidade un soño ou manter ese soño vivo?
As dúas son cuestións que entrañan gran dificultade, pero hai que persistir!
Entrevista extraída do número 8.
Neves Rodríguez
en escena
Christian Escuredo
Adán é galego
Marcelo Dobode
no diván de Coralia
Marta Pazos
«Aquí faise moi bo teatro»
