Vimos de oírlle dicir, a raíz da homenaxe máis recente do Parlamento de Galicia, que «o camiño percorrido pagou a pena». Coa perspectiva que dan os anos, cal é a súa valoración da transición de rexión a Comunidade Autónoma de Galicia?
Eu penso que hoxe vivimos moi ben e que, cando se ten a idade que eu teño e sabendo como vivía Galicia, non podes facer outra valoración. Lembro que cando Franco viña á Coruña pintaban moitas casas na estrada para que parecese que estaban ben, porque antes non se vían casas como as que se ven agora. Hoxe eu saio e vexo autoestradas, pistas asfaltadas, casas bonitas. Lembro que a primeira vez que vin flores plantadas diante dunha casa dixen: «Galicia comeza a rexurdir!». Agora ves flores por todas as partes. A diferenza é enorme, pero os rapaces novos só ven as dificultades que refiren os xornais. A xente nova ten un parecer distinto ao meu, porque non sabe como era Galicia. Pero, xa se sabe, en Galicia todo «depende» e hai que prescindir do «si» e do «non».

Foron Piñeiro e Sixto quen converteron o doutor Fernández Albor ao galeguismo, ou a forza do seu común amor por Galicia foi o que os xuntou?
Eu creo que nacín galeguista, porque sendo moi novo xa lía os poetas galegos, aos que me gustaba recitar, pese a que na miña casa, no hotel Estrella do Hórreo, e no colexio o que se falaba era o castelán. Se boto a ollada atrás, teño que dicir que quen máis me influenciou foi Ramón Piñeiro, porque foi quen me fixo entrar na política. Moitos antes animáranme a facelo, pero sempre o rexeitara, porque o meu sitio estaba na Rosaleda dándolles de comer aos meus fillos. Só o conseguiu Piñeiro que me convenceu para entrar en política e levar o galeguismo demócrata cristián ao Parlamento. Daquela, os galeguistas querían ir ao Parlamento, pero non como partido político, ao considerar que o galeguismo oficial era o do exilio de Bos Aires e ao supoñer que recollerían malos resultados por mor da forza da UCD e do Partido Socialista. Lembro que cando llo dixen á miña muller, ela respondeume que cría que era o meu deber, pero cando lle aclarei que querían que fose candidato á presidencia da Xunta mostrouse contrariada: «iso si que non!» Só se tranquilizou cando lle expliquei que era a UCD a que ía ganar e que eu me presentaría por Alianza Popular. Logo resultou que ganamos nós por dous escanos e que o resto nos deixaron gobernar. Eu creo que nos deixaron gobernar pensando que estariamos esgotados aos seis meses, pero foron pasando os anos e puidemos poñer en práctica a política na que eu cría.

O seu nome figura asociado desde a súa fundación a institucións fundamentais da nosa terra como a Fundación Rosalía de Castro, o Instituto da Lingua Galega ou o Museo do Pobo Galego. Parécese moito ou pouco a Galicia de hoxe en día á que imaxinaron os intelectuais e galeguistas a mediados do século XX?
Daquela non podiamos chegar a imaxinar a Galicia de hoxe en día! O resultado depende. Depende se es de esquerdas ou de dereitas, porque a Galicia que ve un home de dereitas, non a cre un home de esquerdas e ao contrario.

A saúde de Compostela do último medio século está moi unida a La Rosaleda. Que supuxo para vostede e para a cidade a fundación do Policlínico?
Por aquel entón cada médico e cirurxián tiña un sanatorio, pero eu non quería un sanatorio, quería un policlínico, un hospital no que houbese de todo. Era unha idea que puiden facer realidade de maneira privada a través da Rosaleda e que despois tamén puxemos en marcha na Esperanza. Agora esa idea vimos de venderlla a HM, unha institución que xa conta con moitos hospitais en Galicia e por toda España. HM ten a mesma filosofía que tiñamos nós no tocante á colaboración co Estado, o que posibilita o aforro de moito diñeiro ás arcas estatais. De feito, na Rosaleda sempre tivemos moita demanda e recibimos un gran número de enfermos procedentes da medicina pública.

Témoslle escoitado dicir que a medicina é política a grande escala. A medicina foi o seu amor verdadeiro?
O meu amor verdadeiro foi e segue sendo Galicia; foi e é a xente da nosa terra. As persoas como a miña avoa e a miña nai son o meu amor verdadeiro. O máis fermoso que ten Galicia é a súa marabillosa xente; persoas ás que hai que protexer, ás que hai que dar traballo, ás que hai que defender. Para min ese é o amor máis grande. Nin a medicina nin a política, o meu amor son as nosas xentes! E hoxe fan falla políticos que defendan as persoas, que son o mellor de Galicia, sobre todo as mulleres, as nais, as que fixeron este país e lle deron ese carácter de cordialidade e de amor.

A lei da galeguidade ou a de normalización lingüística son consecuencia do seu compromiso co galeguismo. Cal é o significado do galeguismo no mundo actual?
Entre os galeguistas de esquerdas hai moitos que queren a independencia de Galicia, aínda que non o digan; o que non sei é porque é máis difícil de defender un galeguismo que ame a España e que ame a Europa e que teña unha mentalidade democrática e de concordia entre todos.