Non ten un máis que ir á procura de castiñeiros como o de Pumbariños (Manzaneda), o de Penin Vello (Xinzo) ou o de Cerdedelo (Laza) -14 dos 16 catalogados como árbores senlleiras de Galicia están nesta provincia- e procurar os sequeiros en Pena Folenche, nas terras de Trives, para comprender a fonda pegada desta árbore no noso imaxinario.

Non é estraño. Levan con nós toda a vida. Milleiros de anos, segundo as análises polínicas, estendéndose da man dos romanos, das ordes relixiosas medievais; sendo un alimento de subsistencia ao longo de séculos, relacionándose coa cultura da vide, outra das iconas ancestrais da ourensanía.

E así chegan a ser o que son hoxe, un símbolo da nosa historia e un motor de desenvolvemento ao mesmo tempo. A castaña é a materialización da tradición gastronómica e, en paralelo, é unha icona da internacionalización dunha provincia. Bicas, marmeladas, cremas, licores, xaropes, fariñas, empanadas, marron glacé, castañas secas e ultraconxeladas abren hoxe mercados inéditos en todo o mundo, substrato perfecto para que agromen iniciativas, ideas que reactiven o rural, proxectos que dinamicen a economía da provincia.

E, con eles, paisaxes que ven garantida a súa pervivencia nunha dinámica circular que desenvolve, á súa vez, posibilidades para o turismo na natureza, para os aloxamentos rurais, para a reivindicación das cociñas comarcais e para a reformulación en clave auriense da gastronomía máis creativa.

O castiñeiro, a árbore do pan en definición do italo-ourensán Flavio Morganti, é esencial para entender de onde vimos. Os últimos anos poñen de manifesto como tamén está chamado a ser esencial para comprender cara onde imos. Porque o futuro, en Ourense, ten moitas facianas. E unha delas é a da castaña.