A cidade con música

As melodías envolven a cidade acompañándoa polas rúas. Hai lugares, case máxicos, como o arco de Xelmírez que amplifica os sons das gaitas ou das arias, do pop ou o indie,… que fala dunha Compostela na que caben todos os ritmos e músicas. No Obradoiro tamén se escoita a tuna, convertida xa en algo turístico, que sae directamente da Casa da Troia para falarnos dun tempo de estudantes e unha novela de amoríos. Dicía Luís Seoane -nunha entrevista que Freixanes recollía en Unha ducia de galegos– que eles eran os estudantes anti Casa da Troia, falando dese outro estudantado que estaba plantando as raíces no país. A tuna continúa… No 2017 comezaron a facerse unhas rutas que desembocan nese museo da Casa da Troia, conducidas por tunos e figurantes que vas atopando por diferentes lugares, entre os que destaca a Alameda. A súa é unha música que habitualmente soa cara á tardiña nos baixos de Raxoi, onde os tunos se ven rodeados de visitantes que senten a nostalxia dos tempos de «Clavelitos» y los libros/ y los libros empeñados/ en el Monte/ en el Monte de Piedad… que alá foron. Falando da Alameda e os paseos escoitando música, moitas lembramos os concertos da banda os domingos pola mañá no palco do parque, os encontros e o xornal; de aí, pasaron ao Principal e a praza das Praterías… Unha cidade con banda! E tamén con Real Filharmonía, con sede e concerto cada xoves no Auditorio de Galicia, outro lugar de escoita e encontro. Nos últimos tempos a orquestra toca tamén nos barrios achegando a súa música aos veciños, igual que fai nos concertos didácticos para os escolares ou nas presentacións-encontros que anticipan os concertos. Pero sigamos coas rúas, que tamén teñen música propia. É polo casco histórico por onde a canción de autor acostuma moverse: polas Orfas, a Caldeirería ou a rúa do Vilar pode escoitarse a guitarra que acompaña a voz solitaria. Entre o Obradoiro e Fonseca están os gongs budistas, que semellan chamar á meditación, ou a arpa dun clásico ao que todo Compostela coñece e escoita como arranca cantos de paxaros das cordas. Pequenos grupos de cámara de música clásica, músicos de orquestra que percorren camiños até dar con metas dun ou outro tipo. Por veces, a cima da Vía Sacra é visitada polo noso folclore, e gaita e tambores acompañan pasos de baile que xorden de forma natural, igual que na rúa de San Pedro, ese camiño francés que entra como unha vena cara á muralla invisíbel.

Diferentes festivais que ocuparon e ocupan as igrexas como Músicas Contemplativas ou Via Stellae, os ciclos de Lied no Teatro Principal, as Xornadas de Música Contemporánea no CGAC… Cando a catedral abre de noite, para recibirnos con chirimías ou o órgano; cando podemos escoitar coros e músicos, como sucedeu ese ano con Carlos Núñez e Amancio Prada, semella que a cidade aínda e máis hospitalaria e xenerosa. Diferentes locais que acollen música, soa ou acompañada de copa, entre os que habería que destacar o Dado Dadá (unha sala de jazz con historia e presente que moitos relacionan co Café Central de Madrid), a Borriquita de Belém ou o Modus Vivendi, por citar algúns.

Escolas de música e conservatorios de todo tipo, escolas de baile de diferentes estilos -algunhas delas de bailes latinos facéndose donos dos corpos-, pero tamén, Cantigas e Agarimos, as escolas de música galega que preparan a xente de todas as idades para bailar, cantar e tocar o noso, o que nos distingue, unha riqueza patrimonial que podermos achegar ao mundo.

Si, Compostela é unha Babel porque as voces que escoitas polas rúas, con música ou sen ela, son variadas e converten a cidade nunha ONU informal que recolle ritmos e palabras de todas as nacións que nos acompañan. Unha caixa de música.